Kolyoz Balığı

Kolyoz balığı, yurdumuzun bütün sularında yaşam alanı bulur ve bu balık bütün yörelerde kolyoz adıyla bilinir. Bu balıkların küçük olanlarına koloridya adı verilmektedir. Scomber japonicus ismi bilimsel olarak verilen bir isimdir. Bu balık yabancı kaynaklarda, İngiltere ve ABD'de chub mackerel ve american mackerel adıyla, ASBD'de blue mackerel adıyla, Almanya'da japanische makrele, Yugoslavya'da lokarda, Polonya'da makrele kolias, Fransa'da vizet, Rusya'da yaponskaya skumbriya, Yunanistan'da ise kolios isimleri ile bilinir. Bu balığın çok yakın türü ve hatta neredeyse aynısı olan scomber colias balığı cinsi bilimsel ismiyle anılan balığa yurdumuz sularında çok rastlanmaz. Bu balığa daha çok Atlantik okyanusunda rastlanır ve en çok da Amerika kıt'ası kısımlarında yaşam alanı bulur. Kolyoz balığı vücut yapısı yuvarlak bir şekildedir, bu balığın küçük olan pulları çok iyi intibak etmiştir, balığın derisine kadifemsi bir yumuşaklık oluşturur. Balık yenilecekse eğer pullarının temizlenmesi gerekmez. Kolyoz balığının kafasıyla ağzı uzun ve büyüktür, gözleriyse vücuduna ve kafasına göre oldukça büyüktür. Balığın bu özelliği ayırt edici bir özelliktir. Kuyruk yüzgeci çatal şeklindedir. Sırtı mavi yeşil vücuduna dik inen 23-30 adet arası çizgilerden oluşur. Sırt deseni çok şık ve oldukça göz alıcıdır. Kolyoz balığı yan tarafı sarımsı beyaz karnı gümüşi beyaz renktedir, yanlarında yer yer sarı lekeler benekler göz alıcı bir şekilde belirir.

Kolyoz balığı uskumru balığına benzer bir yapıda ve uskumruya benzer bir şekildedir. Bu balıklar birbirlerine çok benzerlik gösterirler ve bu balıkları tanımayanların ayırt etmesi oldukça zordur. İki balığın farklı belirtileri vardır ve bunları bilenler bu iki balığı rahatça ayırt edebilir. Kolyoz balığıyla uskumru balığının en büyük farkı gözleri ve ağızlarıdır. Kolyoz balığıgözleri daha iri ve ağzı daha uzundur. Kolyoz balığı şekil itibariyle daha vahşi ve daha yırtıcı bir görünüm oluşturur. Uskumrunun gözleriyse daha küçük ve ağzı kafasıyla daha uyumlu büyüklüktedir. Bu balıklara ilk olarak bakıldığında bu balıklar arasındaki ayırt edebileceğiniz en iyi görünür fark bu olacaktır. Ayrıca kolyoz balığı birinci sırt yüzgeci uskumruya oranla daha dik ve üçgen bir şekilde belirir. Kolyoz balığındaki diğer farklılıkları tespit etmek o kadar kolay olmayacaktır. Bir de uskumru balığında yüzme kesesi bulunmaz fakat kolyoz balığında yüzme kesesi bulunur. Balığı temizlerken karşılaşacağınız yüzme kesesi kesin tanımı yapmanızı sağlayacak.

Kolyoz balığı, pelajik balık özelliğinde olan bir balık türüdür. Kolyoz balığının bu özelliğini açıklamak gerekirse eğer genel itibariyle kolyoz balığı büyük sürüler halinde 0-300 metre derinliklerde dolaşmasıdır. Sabit bir yere bağlı değildir ve sürekli olarak gezer. Kolyoz balığı gezici balık türü içerisindedir. Fakat yurdumuzda bulunan kolyoz balıkları çok fazla göç yapmazlar. Ülkemizde Marmara denizinde daha çok rastlanır fakat gün geçtikçe sayıları azalmaktadır. Bunun ilk nedeni aşırı derecede yapılan avcılık ve deniz kirliliği olmaktadır.

Kolyoz balığı başlıca beslenme gıdaları kendileriyle aynı sularda bulunan hamsi balıkları, sardalya balığı, istavrit balığı, çaça balığı gibi diğer pelajik balıkların yavruları, planktonlar ve küçük kabuklu canlılar olmaktadır. Kolyoz balıklarının üremeleri ilkbahar aylarında gerçekleşir. Bu balıklar su sıcaklığının 15-20 derece arasında olduğunda yumurtalarını bırakması gerçekleşir. Dişi bir kolyoz balığı 100,000-400,000 adet arasında yumurta oluşturur. Yumurtalar pelajiktir döküldükleri orta sularda yüzme gerçekleştirir. Çevre şartlarına göre 4 ile 5 gün arasında açılan yumurtalardan çıkan yavrular 2-3 yaşında cinsel olgunluğa ulaşır. Kolyoz balıklarının yaşam süreleri 18 yıl kadar olduğu bilinmektedir. Yurdumuzda ortalama olarak boyları 20-25 santim kadarken, 65 santim boya ve 3 kilo ağırlığa kadar görülürler. Kolyoz balığının ekonomik değeri oldukça yüksektir. Kolyoz balığı Japonya'da kültür balığı olarak üretimi yapılır ve bütün dünya ülkelerine pazarlanır.