Dipte Yaşamayan Balıklar: Pelajik Balıklar
Balıklar, yaşam alanlarına göre genellikle iki ana gruba ayrılır: bentik (dip balıkları) ve pelajik (açık su balıkları). Pelajik balıklar, okyanus veya göllerin dip bölgelerinde değil, orta ve yüzey sularında yaşayan türleri ifade eder. Bu balıklar, genellikle yüzmeye adapte olmuş, hızlı ve çevik vücut yapılarına sahiptir. Aşağıda, dipte yaşamayan bazı yaygın pelajik balık türleri ve özellikleri listelenmiştir:
- Orkinos (Thunnus spp.): Açık okyanuslarda hızla yüzen, göçmen balıklardır. Besin zincirinde üst sıralarda yer alırlar ve ticari açıdan değerlidirler.
- Uskumru (Scomber spp.): Sürüler halinde yaşayan, yüzey sularında bulunan ve hızlı yüzücüler olan balıklardır. Omega-3 yağ asitleri bakımından zengindirler.
- Sardalya (Sardina pilchardus): Küçük, gümüş renkli balıklar olup, büyük sürüler oluşturarak yüzey sularında yaşarlar. Konserve endüstrisinde yaygın olarak kullanılırlar.
- Kılıç Balığı (Xiphias gladius): Uzun, kılıç benzeri burnuyla tanınan, yırtıcı bir pelajik balıktır. Açık denizlerde avlanır ve yüksek hızlara ulaşabilir.
- Ton Balığı (Diğer Türler): Orkinos dışındaki ton balığı türleri de pelajik yaşam sürer ve sıcak denizlerde yaygındır.
- Levrek (Dicentrarchus labrax): Hem deniz hem de acı su bölgelerinde, yüzeye yakın yaşayan popüler bir av ve yemek balığıdır.
- Som Balığı (Salmo salar): Göçmen bir balık olup, nehirlerde doğar ve okyanusun açık sularında büyür. Üreme döneminde tekrar tatlı sulara döner.
- Hamsi (Engraulis encrasicolus): Küçük, sürü halinde yaşayan balıklardır ve yüzey sularında planktonlarla beslenirler. Mutfaklarda sıkça kullanılırlar.
- Köpek Balıkları (Bazı Türler): Örneğin, beyaz köpek balığı gibi birçok tür, pelajik yaşam sürer ve dip yerine açık sularda avlanır.
- Uçan Balıklar (Exocoetidae): Yüzey sularında yaşayan ve havada sıçrayarak "uçma" yeteneğine sahip olan balıklardır, predatörlerden kaçmak için bu özelliği kullanırlar.
Pelajik Balıkların Genel Özellikleri:
Pelajik balıklar, dipte yaşamadıkları için şu adaptasyonlara sahiptir:
- Yüzme keseleri sayesinde su kolonunda kolayca yüzerler.
- Hızlı yüzme için fusiform (mekik şeklinde) vücut yapıları vardır.
- Besinlerini genellikle plankton, küçük balıklar veya yüzeydeki diğer organizmalardan sağlarlar.
- Göçmen davranışlar sergileyebilirler, mevsimsel olarak sıcak ve soğuk sular arasında hareket ederler.
Bu balıklar, hem doğal ekosistemlerde hem de insan beslenmesinde önemli bir rol oynar. Dip balıklarından farklı olarak, genellikle daha aktif ve hareketli bir yaşam tarzına sahiptirler.
|