Kadife balığı, Sazangiller ailesine ait, ürkek yapılı ve kadifeye benzeyen bir balıktır. Dokunulduğunda kadife dokusunu andıran bir his verir. Türkiye'de iç sularda yaygın olarak bulunur. Özellikle Batı ve Doğu Karadeniz bölgeleri ile İç Anadolu bölgesindeki barajlar ve göllerde bol miktarda bulunur.

Beden yapısı elips şeklindedir ve küçük pulları derisine sıkı bir biçimde işlenmiştir. Derisi kaygan bir yapıdadır. Rengi bulunduğu ortama göre değişiklik gösterir; sırt kısmı genellikle zeytin yeşili veya siyah renkte, yan kısımları ise zeytuni ve kirli yeşil tonundadır. Sırt yüzgeci, sazan balığına oranla daha küçüktür ve kuyruk yüzgeci oldukça iyi gelişmiştir. Erkek kadife balıklarının yüzgeç kısımları dişilere oranla daha fazla gelişmiştir. Baş kısmı vücuda oranla dengelidir. Gözleri küçük ve kırmızı renktedir. Küçük yapılı ağzının iki tarafında sazan balığında olduğu gibi iki bıyık bulunur. Bu bıyıklar, dip kısmını inceleyerek önüne çıkan bitki köklerini, solucanları, larvaları ve tohumları dip bölgesini kazarak çıkartmak ve yemek amacıyla kullanılır.

Küçük kadife balıkları genellikle alglerle beslenir. Türkiye'de pek bilinmemesine rağmen Tatlısu kayası olarak da bilinir. Ayrıca yeşil sazan, karabalık, çamurcuk, doktor balığı, sümüklü balık ve in balığı gibi farklı isimlerle de tanınır. Doktor balık olarak adlandırılmasının nedeni, vücudunu kaplayan kaygan haldeki sıvının güçlü bir antibakteriyel özelliğe sahip olmasıdır. Bir inanışa göre, kadife balığı ile aynı sularda yaşayan ve mikrop kapmış olan balıklar iyileşmek için kadife balığının yanına giderek kendilerini ona sürerlermiş. Çamurlu denmesinin sebebi, çamurlu ve az miktarda oksijen bulunan sularda bile yaşam alanı bulabilmesidir. Su çok fazla çekilmiş olan göllerde ve küçük su birikintilerinde dahi yaşayabilir. Daha soğuk alanlarda kış aylarını büyük gruplar halinde derin çamurlu dip çukurlarında bedenlerini çamura gömerek ve yemek dahi yemeden geçirirler. Sümüklü balık denmesinin sebebi de derilerinin bir salya ile kaplı olmasıdır.

Eğer hava sıcaklığı çok fazla artar ve su sıcaklığı da 30 dereceye ulaşırsa, yine kendilerini çamura gömerek hareketsiz biçimde beklerler. Sudan çıktıkları zaman bile uzun süre hayatta kalabilirler.

Havaların gerekli ısıya erişip su derecesinin de 17-20 derecelere ulaşması halinde, sık bitkilerin bulunduğu yerlere yumurtalarını dökerler. Yumurtlama işlemine 4 yaşından itibaren başlarlar. Yetişkin bir dişi, 300.000 kadar yeşil ve yapışkan halde yumurta döker. Bu yumurtalar çevredeki bitkilere ve taşlara yapışır. Yumurtaların açılmasının ardından larva biçimindeki yavrular bulundukları yere yapışık biçimde bir süre kalır. 20 yıl gibi bir süre yaşadıkları düşünülmektedir. 84 cm uzunluğunda ve 7,5 kg ağırlığında olanları da bulunmaktadır.

Erişkin bir hal alana kadar yaşadığı sularda bulunan levrek, turna ve yayın gibi balık türlerine yem olmaktadır. Yakalanması zevklidir. Gündüz saatlerinde yoğun bitki örtüsü arasında ve dip kısımlarda gezinirken, akşam saatlerine doğru yem bulmak amacıyla sığlıklara yanaşır. Gece avlananları daha büyüktür. Sazlıkların içinde dolaşarak yem ararlar. Sazanlara benzer tarzda dip kısımlarını kazarak yem bulmaya çalıştıklarından sıkışmış haldeki gazların ortaya çıkmasına sebep olarak yerlerini belli ederler.

Bu balığın avcılığı, aynı türden geldiği sazan ile aynı biçimde yapılmaktadır. Sazan balığı için tercih edilen yemler ve aletler, kadife balığı için de uygundur. Yani yem olarak kurt ve canlı solucan kullanılır. Bazen iki tür de aynı suda bulunması halinde, atılan oltalara ikisi de takılabilmektedir. Sığ olan yerlerde ve kıyılarda avlanmaları nedeniyle amatör balıkçılar için avlanması kolaydır.

Bu balık türünün en dikkat çekici özelliği, kuyruk kısımlarının ve derilerinin oldukça kalın bir yapıda olmasıdır. Kalın deri, salyalarla kaplıdır. Ancak eti çok lezzetlidir. Eti, sazan balığına göre daha lezzetli olduğundan ekonomik olarak değerli bir balıktır.